'İran 'insan ticareti'nde mağdurlara bedel ödetiyor'

İran'ın insan ticaretini önlemeye dönük yeterli çabayı göstermediği gibi istismara uğrayan mağdurlara bedel ödetmeye devam ettiği ifade edildi.

ANKARA

İran'da son yıllarda insan ticareti, zorla çalıştırılma ve fuhuş vakalarında belirgin bir artış yaşandığı belirtilirken, hükümetin insan ticaretini önlemekte yeterli çabayı göstermediği ifade edildi.

ABD Dışişleri Bakanlığı tarafından yayımlanan 2015 İnsan Ticareti Raporu'nda İran'ın insan ticaretikonusunda kaynak, transit ve hedef ülke olmaya devam ettiğine yer verilirken, İranlı kadınların yanı sıra kız ve erkek çocukların da İran, Birleşik Arap Emirlikleri ve Avrupa'da çeşitli gruplar tarafından organize olarak fuhuşa zorlandığı ve zorla çalıştırıldığı ifade edildi.

Raporda, insan tacirlerinin 2013'te İranlı kadın ve kızları Kürdistan bölgesinde fuhuşa zorladıkları aktarılırken, 2009'dan 2015'e kadar İran'dan ve İran üzerinden Körfez'e cinsel istismar ve zorla evlendirilme amacıyla götürülen kızların sayısında artış yaşandığı kaydedildi.

Tahran, Tebriz ve Astara'da fuhuş yaptırılan genç kızların sayısında artış yaşandığı belirtilirken, organize suç örgütlerinin İranlı ve göçmen çocukları dilenci ya da sokak satıcısı olarak Tahran dahil çeşitli şehirlerde zorla çalıştırdıkları ifade edildi.

Raporda fiziksel ve cinsel istismarın ve uyuşturucunun baskı aracı olarak kullanıldığı tespitine yer verilirken, bazı çocukların da atölyelerde zorla çalıştırıldıkları aktarıldı.

İnsan tacirlerinin Afgan göçmenleri İran'da rızaları olmaksızın tarım ve inşaat alanlarında çalıştırıldıkları bildirilen raporda, Afgan erkek çocuklarının ise işverenlerinin cinsel istismarına, İran güvenlik güçlerinin taciz ve şantajına maruz kaldıkları belirtildi.

Raporda, İran hükümetinin insan ticaretini önlemeye dönük çok az düzenleme yaptığına yer verilirken, yasaların da insan ticaretini önlemekte yetersiz kaldığına işaret edildi. İnsan ticaretine karşı 2004'te çıkarılan yasanın fuhuş, kölelik ve zoraki evlilik maksadıyla tehdit, baskı, güç ve yetki kullanımını ve kurbanın zafiyetini suistimal etmeyi yasakladığına yer verilirken, söz konusu cürümlerin cezasının kurbanın yetişkin olması durumunda 10 yıla kadar hapis çocuk olması durumunda ise idam olduğu hatırlatıldı. Ancak yetişkinlerin ticaretiyle ilgili cezanın tecavüz cezalarıyla orantısız olduğu belirtildi. İran'da tecavüz suçlularının idamla cezalandırıldığı biliniyor.

İran hükümetinin, insan ticaretine ilişkin soruşturma, yargılama ve mahkûmiyetle ilgili istatistikleri açıklamadığı belirten raporda, hükümetin insan ticareti mağdurlarına bedel ödetmeye devam ettiği bildirildi. Yabancı mağdurların, mahkeme kararıyla sınırdışı edilene kadar ıslahevleri ve nezarethanelerde tutulduğu ancak bu kişilerin sosyal ve kanuni haklarından yararlanmalarına imkân tanınmadığı gibi sivil toplum kuruluşlarının sunduğu sınırlı hizmetlerden de mahrum bırakıldıkları tespitinde bulunuldu.

İran hükümetinin insan ticaretini önlemede yeterli çabayı göstermediği belirtilen raporda, politikalarında ve eylemlerinde insan ticaretini önlenmeye dönük yeterli şeffaflığı sağlamadığı, sivil toplum kuruluşlarıyla da fark edilebilir bir işbirliğine gitmediği değerlendirmesinde bulunuldu. Hükümetin, fuhuşu, fuhuş turizmini, çocuk istismarını ve zorla çalıştırmayı engellemeye dönük belirgin bir çaba sarf etmediği vurgulandı.

Muhabir: Sinan Polat